Phát huy văn hóa đổi mới sáng tạo từ góc nhìn của Nhà khoa học 8X

PGS.TS Phùng Văn Đồng, nhà khoa học thế hệ 8X, là một trong 25 thành viên được vinh danh về thành tích đóng góp nổi bật cho hành trình 10 năm phát triển của Tập đoàn Phenikaa. Anh là Trưởng nhóm nghiên cứu mạnh “Vật lý năng lượng cao và Vũ trụ học” và được trao tặng giải thưởng Tạ Quang Bửu năm 2016 dành cho nhà khoa học trẻ với công trình nghiên cứu góp phần giải thích cấu tạo vật chất và năng lượng của vũ trụ.

Trong suốt quá trình nghiên cứu khoa học, tính đến nay, anh đã công bố 50 công trình khoa học trên các tạp chí quốc tế thuộc danh mục ISI (trong đó số công bố Q1 là 42) với trích dẫn khoảng 1.600 lần và chỉ số H-index 23, chủ nhiệm 4 đề tài khoa học cấp quốc gia. Vậy từ khi gia nhập Phenikaa, anh đã cùng đồng nghiệp tạo nên giá trị mới nào?

Tôi gia nhập Phenikaa tháng 01 năm 2019. Cùng với đồng nghiệp, chúng tôi đã xây dựng một nhóm nghiên cứu mạnh gồm các nhà khoa học chủ chốt xuất sắc, thúc đẩy phát triển hai hoạt động cốt lõi của trường Đại học Phenikaa là nghiên cứu và đào tạo.

Trong lĩnh vực nghiên cứu, việc công bố các kết quả nghiên cứu chất lượng trong lĩnh vực vật lý đã góp phần đưa trường Đại học Phenikaa trở thành cơ sở uy tín số 1 Việt Nam về chất lượng công bố. Theo số liệu của tổ chức Nature Research, tính trong giai đoạn 1/8/2019 đến 31/7/2020, Phenikaa xếp vị trí đầu tiên tại bảng Nature Index, vượt lên trên Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam. Đây là bảng xếp hạng quốc tế rất uy tín dựa vào các bài báo nghiên cứu được công bố trong 82 tạp chí khoa học chất lượng cao nhất, được lựa chọn từ 8.000 tạp chí ISI, dùng để xếp hạng chất lượng nghiên cứu các trường đại học trên thế giới.

(Source: https://www.natureindex.com/country-outputs/vietnam)

Trong đào tạo, các thành viên trong nhóm chúng tôi đã đóng góp tích cực vào việc giảng dạy Toán học và Vật lý cho các ngành/nghề đào tạo khác nhau của trường Đại học Phenikaa, tạo nền tảng vững chắc để có được sự tin yêu và tín nhiệm cao từ sinh viên.

PGS.TS Phùng Văn Đồng nhận quyết định công nhận Nhóm Nghiên cứu mạnh “Vật lý năng lượng cao và Vũ trụ học” từ Chủ tịch HĐQT Tập đoàn.

Kể từ ngày gia nhập Phenikaa, công việc và cuộc sống của anh có những thay đổi như thế nào?

Tôi chuyển công tác để đến với trường Đại học Phenikaa vì tôi nhận thấy Tập đoàn Phenikaa đang xây dựng một trường đại học có ý nghĩa chấn hưng nền giáo dục đại học.

Đến khi là thành viên Phenikaa, tôi hiểu rằng trường Đại học Phenikaa là một trong những trụ cột của Hệ sinh thái Phenikaa, nơi cung cấp nguồn nhân lực chất lượng cao và là cơ sở cho mọi startup dựa trên tri thức khoa học.

PGS.TS. Phùng Văn Đồng và các đồng nghiệp tại trường Đại học Phenikaa.

Cả hai lý do trên chính là động lực khiến tôi và nhóm nghiên cứu tăng tốc mạnh mẽ hơn nữa trong công việc, vì sứ mệnh cao đẹp của trường Đại học Phenikaa.

Sống và làm việc tại Phenikaa, tôi thực sự được tôn trọng và đề cao tính phản biện trong nghiên cứu khoa học. Tôi cảm nhận được sự đồng điệu trong khát vọng của chính mình với tiêu chí phát triển của trường Đại học Phenikaa.

Công việc nghiên cứu và đào tạo luôn cần đổi mới sáng tạo. Anh vui lòng chia sẻ phương pháp của mình?

Động lực trong tôi chính là việc luôn nhìn thấy mâu thuẫn hay hạn chế của các tri thức hiện tại. Tôi dựa trên trực quan, tư duy logic và kinh nghiệm để đổi mới sáng tạo và áp dụng đồng nhất trong cả nghiên cứu và đào tạo.

Công tác đào tạo là một ví dụ rất cần nỗ lực và sáng tạo để vượt qua hai cản trở lớn đối với sinh viên mới. Một là, nhiều em có thói quen từ thời phổ thông là học thuộc lòng và làm theo công thức. Hai là, kiến thức đại học có khối lượng rất lớn, tính mới và khác hẳn phổ thông. Do vậy để đạt được hiệu quả, chúng tôi dẫn dắt sinh viên thay đổi cách học theo hướng tư duy phản biện theo cách làm việc của một trợ lý nghiên cứu. Cách thức này giúp sinh viên dễ dàng lĩnh hội kiến thức đại học đồ sộ và tăng tốc quá trình học. Việc phân tích các vấn đề thật tường minh giúp sinh viên hiểu ngay bài trên lớp và phản hồi tích cực. Hai khóa sinh viên đầu tiên dưới tên gọi Trường Đại học Phenikaa đã có cải thiệt rõ rệt về các kiến thức toán và vật lý đại cương.

Để chuyển đổi hiệu quả và không ngừng đổi mới sáng tạo, theo anh, Phenikaa nên chú trọng những khía cạnh nào?

Nước Mỹ hùng mạnh là do trí tuệ Mỹ vượt trội nhờ hội tụ được những con người kiệt xuất nhất. Những con người ấy hạnh phúc khi được đảm nhận sứ mệnh dẫn dắt thế giới, từ đó không ngừng chuyển đổi và đổi mới sáng tạo một cách mạnh mẽ.

Quá trình chuyển đổi của Phenikaa cũng đang nỗ lực xây dựng và phát triển trí tuệ Phenikaa nói riêng và trí tuệ Việt nói chung. Cá nhân tôi thấy đây là hướng đi đúng để tạo nên một văn hóa đổi mới sáng tạo.

Trong hệ thống quản lý khoa học, các lao động tiềm năng sẽ phát huy và những người xuất sắc sẽ tiếp tục toả sáng để đóng góp tích cực cho cộng đồng xã hội. Với đặc thù nghiên cứu, mỗi công trình hay dự án của chúng tôi thực hiện đều là một dự án khởi nghiệp nhằm tìm ra kết quả và chân lý mới dựa trên cơ sở của những tri thức đã biết.

Trong đào tạo, giảng viên cần hiểu sâu vấn đề từ góc độ của một nhà nghiên cứu, thông minh trong cách truyền đạt kiến thức và tiếp nhận phản hồi. Nhờ đó, sinh viên sẽ phát huy tính sáng tạo dựa trên sự lĩnh hội và sử dụng hiệu quả kiến thức mới do người thầy truyền đạt.

Nếu một ứng viên rất tài năng đang cân nhắc chọn Phenikaa để làm việc và cần lời khuyên từ anh, anh sẽ chia sẻ gì với người ấy từ trải nghiệm của chính mình?

Tại Phenikaa, chúng tôi coi trọng trung thực, liêm chính khoa học, nhân văn. Mỗi cá nhân là một người sáng tạo nên những giá trị cho cộng đồng.

Anh vui lòng chia sẻ một câu châm ngôn anh thấy tâm đắc

Đối với tôi, trực quan logic và ý tưởng tốt đem lại sự thành công trong nghiên cứu và đào tạo vì đây là hai lĩnh vực đòi hỏi sự sáng tạo rất cao. Câu châm ngôn tôi muốn chia sẻ với các bạn là “Imagination is more important than knowledge. Knowledge is limited. Imagination encircles the world.” – “Sự tưởng tượng quan trọng hơn kiến thức. Kiến thức có giới hạn. Trí tưởng tượng chính là yếu tố định hình nên thế giới” – Albert Einstein.