Nếu bạn đang sợ hãi hoặc chán ghét AI

03/07/2025

Hãy tưởng tượng bạn sống vào thế kỷ 16.

Bạn ngước nhìn lên bầu trời, thấy những chấm sáng lấp lánh, nhưng chẳng thể biết chúng là gì.

Cho đến một ngày, Galileo đưa cho bạn một chiếc kính thiên văn.
Bạn nhìn qua đó và ngạc nhiên (hoặc sợ hãi) với thế giới bạn được thấy.

Kính thiên văn không tạo ra các vì sao.
Nó là công cụ được phát minh, để nhìn rõ hơn những điều vốn đã tồn tại, chỉ là ta chưa đủ khả năng để nhận ra.

Công nghệ AI cũng vậy, nó không phải là một công cụ để thay thế hay đe dọa vị thế của bạn.

Giống như kính thiên văn, nó sẽ là một công cụ để mở ra những khả năng mới, trong cách bạn nhìn vấn đề, đặt câu hỏi, và khám phá giải pháp.

Thế nên, nếu vẫn đang lo ngại về AI, thì bạn sẽ cần bài viết này.

—
01. AI chỉ là công cụ để khám phá.

Bạn đừng sử dụng AI theo kiểu hy vọng nó sẽ thay mình suy nghĩ.

Bạn dùng AI như kính thiên văn để nhìn xa hơn và từ đó suy nghĩ khác đi, rồi khám phá những điều bạn chưa từng nhìn thấy:
– Những nhu cầu chưa được đáp ứng
– Những giải pháp tưởng chừng bất khả thi

Nếu vũ trụ còn hàng tỷ hành tinh chưa khám phá, thì công việc bạn có thể tạo ra cùng AI cũng rộng lớn như thế.

02. AI trả ra những kết quả không cố định, và đó là lợi thế.

Về bản chất, công việc là quá trình bạn dùng những nguyên liệu đầu vào (input), sử dụng kỹ năng để chuyển hóa chúng thành kết quả (output).

Với các công cụ truyền thống, input X luôn ra output X, lặp lại quy trình, kết quả giống nhau.

Nhưng AI lại có thể tạo ra output X1, X2, thậm chí là Y từ cùng một input X.

Nghe thì hơi bất ổn, nhưng nếu biết tận dụng:
– Bạn sẽ tạo ra nhiều phiên bản độc đáo
– Bạn sẽ phát hiện những góc nhìn mới
– Bạn sẽ thoát khỏi lối mòn logic tuyến tính

Vì bạn không còn bị giới hạn bởi một con đường duy nhất.

03. AI là đòn bẩy cho vấn đề mới, hoặc giải pháp mới.

Khi hiểu rõ năng lực thật sự của AI, bạn sẽ không chỉ làm nhanh hơn những việc cũ, mà còn làm được những việc trước giờ không thể làm.

Và rồi, bạn sẽ:
– Tìm thấy những vấn đề mới để giải quyết
– Tạo ra giải pháp mới cho những vấn đề cũ

04. Ranh giới giữa thành công và thất bại trong AI là tư duy đúng đắn.

Không tận dụng tốt công cụ AI, thường là do đặt sai kỳ vọng.

Ba sai lầm thường thấy:
– Đánh giá quá cao khả năng của AI: Giao việc không phù hợp, thiếu data, kỳ vọng “auto giải quyết tất cả”.